Zmiana w słowackim krajobrazie energetycznym – finansiści przejmują dominującą firmę
Przełomowa transakcja w sektorze energetycznym Słowacji
Słowacki sektor energetyczny wkracza w nową erę za sprawą historycznej transakcji, w której główne role odgrywają czeski miliarder Daniel Kretinsky oraz słowacki finansista Patrik Tkáč. Finalizują oni wieloletni proces przejęcia kontroli nad Slovenské Elektrárne (SE), największym producentem energii elektrycznej na Słowacji. Ta przełomowa transakcja, zapoczątkowana w 2015 roku, gdy ich firma Energetický a Průmyslový Holding (EPH) nabyła pierwsze 50 procent udziałów od włoskiego Enelu, stanowi kamień milowy w rozwoju słowackiej energetyki.
Złożoność procesu przejęcia i wyzwania finansowe
Droga do finalizacji transakcji była naznaczona licznymi wyzwaniami, z których największym okazały się problemy finansowe związane z rozbudową elektrowni jądrowej w Mochovcach. Pierwotny budżet projektu, szacowany na 2,8 miliarda euro, został znacząco przekroczony, osiągając poziom ponad 6 miliardów euro. Ta eskalacja kosztów postawiła SE w trudnej sytuacji finansowej, wymagającej natychmiastowej interwencji ze strony inwestorów. Daniel Kretinsky i EPH, wspólnie z Enelem, musieli zaangażować znaczące środki w formie pożyczek, aby utrzymać płynność finansową przedsiębiorstwa i kontynuować strategiczne inwestycje.
Aktualna kondycja finansowa i perspektywy rozwoju
Mimo wcześniejszych trudności, rok 2022 przyniósł przełom w postaci rekordowego zysku SE, który wyniósł 558 milionów euro. Ten imponujący wynik był możliwy dzięki zwiększonej produkcji energii jądrowej oraz skutecznej strategii handlu energią na rynkach europejskich. Jednakże, firma nadal zmaga się ze znaczącym zadłużeniem przekraczającym 4 miliardy euro. EPH, pod przewodnictwem Daniela Kretinsky’ego, musi obecnie zabezpieczyć dodatkowe finansowanie w wysokości 1,1 miliarda euro, aby sfinalizować transakcję i rozpocząć nowy rozdział w historii spółki.
Strategiczne znaczenie dla bezpieczeństwa energetycznego
Przejęcie kontroli nad SE ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa energetycznego nie tylko Słowacji, ale całego regionu Europy Środkowej. Elektrownia w Mochovcach, po ukończeniu wszystkich bloków, będzie jednym z największych źródeł czystej energii w regionie. Trzeci reaktor już pracuje na pełnych obrotach, podczas gdy czwarty ma zostać uruchomiony w przyszłym roku, co znacząco zwiększy moce produkcyjne i umocni pozycję SE na europejskim rynku energetycznym.
Struktura własnościowa i rola państwa słowackiego
W ramach finalizowanej transakcji, EPH ma przejąć pełną kontrolę nad pozostałymi udziałami Enelu, jednak państwo słowackie zachowuje istotną pozycję w strukturze właścicielskiej. Rząd posiada opcję zakupu 17 procent akcji, której realizacja jest uzależniona od pomyślnego ukończenia projektu w Mochovcach. Ta konstrukcja ma zapewnić równowagę między interesami prywatnych inwestorów a strategicznymi celami państwa w sektorze energetycznym.
Wpływ na europejski rynek energetyczny i przyszłe perspektywy
EPH, pod kierownictwem duetu Kretinsky-Tkáč, systematycznie umacnia swoją pozycję na europejskim rynku energetycznym. Z portfolio przekraczającym 70 firm, holding stał się jednym z kluczowych graczy w sektorze. Finalizacja transakcji SE nie tylko wzmocni pozycję EPH, ale może też przynieść nową dynamikę w rozwoju słowackiej energetyki. Eksperci przewidują, że sukces tej transformacji może stać się modelem dla podobnych procesów w innych krajach regionu.
Opinie ekspertów i perspektywy na przyszłość
Podczas gdy partie opozycyjne na Słowacji argumentują za zwiększeniem kontroli państwowej w sektorze energetycznym, eksperci branżowi, w tym przedstawiciele Postępowej Słowacji (PS), podkreślają znaczenie efektywnego nadzoru regulacyjnego zamiast bezpośredniej kontroli państwowej. Przejęcie przez EPH jest postrzegane jako szansa na modernizację i profesjonalizację zarządzania w sektorze energetycznym, przy jednoczesnym zachowaniu strategicznych interesów państwa. Sukces tej transformacji może mieć kluczowe znaczenie dla przyszłości energetyki nie tylko na Słowacji, ale w całym regionie Europy Środkowej.
